Begraafplaats Maria Rust

In 1828 kocht de gemeente Rockanje buiten de bebouwde kom een stuk weiland van de Hervormde Kerk met het doel over te gaan tot de aanleg van een begraafplaats. Dat gebeurde heel opmerkelijk nog voordat gemeenten in 1829 bij Koninklijk Besluit verplicht werden nieuwe begraafplaatsen buiten de bebouwde kom aan te leggen.

In Rockanje ging het om het oostelijk deel van Maria Rust, zoals we het terrein aan de Zeeweg nu noemen. De grond kostte toentertijd 134 gulden en de aanleg 500 gulden. In 1836 werden ter dekking van de gemaakte kosten 15 graven verkocht, waarvoor een acte werd opgemaakt. De burgemeester was onder de eerste kopers.

De begraafplaats kreeg de naam Maria Rust waarschijnlijk van Johan Wilhelm Hein, burgemeester van Rockanje tot 1900, naar aanleiding van het overlijden van zijn vrouw, Maria Johanna Magdalena Faijan Vlielander, in 1861.



In 1898 werd vervolgens voor 125 gulden nog een stuk dijkweiland aangekocht van de heer W. Beijer, om de ingang van de begraafplaats wat breder te maken. In 1918 werd het westelijk deel van de begraafplaats aangelegd en voor 5300 gulden opgehoogd met zand.

In 1920 volgende de aanleg van een plantsoen voor ca. 600 gulden.

Het eerste baarhuisje dateert uit 1873 en kostte 350 gulden. Het werd in 1937 vervangen door het huidige.

In de jaren tachtig is er gesproken over ruiming van de begraafplaats, onder andere om de verkeersproblemen in het dorp op te lossen. Maar dankzij de inzet van personen als Nelly de Man-Schipper en Elbert van Soest werd de begraafplaats in 2004 op de gemeentelijke monumentenlijst gezet.

De gemeente Westvoorne, eigenaar en beheerder van de begraafplaats, had geen duidelijke visie op de toekomst van Maria Rust. De gemeente zorgde voor het hoogstnoodzakelijke onderhoud van de begraafplaats, maar niet meer dan dat. De nabestaanden waren verantwoordelijk voor het onderhoud van de graven. In veel gevallen zijn er evenwel geen nabestaanden meer of hebben ze de graven van hun familie uit het oog verloren. Tot 2006 vernietigde de gemeente kapotte en vervallen grafstenen, wanneer er zich geen nabestaanden meldden om het graf op te knappen en de grafrechten te betalen.

In 2003 richtten enkele leden van de Historische Vereniging Westelijk Voorne de werkgroep Maria Rust op. De werkgroep wilde ernst maken met een beschrijving van de geschiedenis van de begraafplaats en pleitte voor een verantwoord beheer. Op verzoek van de werkgroep gaf de gemeente in december 2006 aan bureau Wille de opdracht een beleidsplan voor de begraafplaats op te stellen. Sindsdien werken de gemeente, de HVWV en de werkgroep Maria Rust samen aan de instandhouding van de begraafplaats. Dat leidde in 2010-2012 tot de restauratie van de begraafplaats, inclusief het herstel van de grafmonumenten en de vernieuwing van de beplanting. Zie daartoe het overzicht van de restauratieperiode en het foto-overzicht.
 
Nu zijn er nog 384 graven te onderscheiden. Er moeten er meer zijn geweest. In het begraafboek van de gemeente Rockanje (1920-1964) worden namelijk 519 nummers vermeld. Alle nog te onderscheiden graven en grafstenen zijn geïnventariseerd. Voor alle personen die waarschijnlijk op Maria Rust zijn begraven is een persoonsblad opgesteld met informatie over de betrokkene. In totaal ca. 4200 Persoonsbladen.

                                 

Een ander schokkend gegeven zijn de kindergraven. Het vak dat zichtbaar is op de foto, lijkt op een plantsoen, maar niets is minder waar. Onder deze bosschages, in deze hoek van de begraafplaats bevinden zich de meeste kindergraven van Maria Rust. Slechts enkele grafstenen herinneren hier nog aan. Er zijn op Maria Rust kinderen begraven vanaf 1829 tot 1959.
Als we alle jongens en meisjes meetellen tot en met 10 jaar, gaat het om 1664 kinderen. Dit is 40% van alle begraven personen op Maria Rust. Ook voor alle kinderen is een Persoonblad gemaakt.

                                                        

In februari 2019 werd dit informatiebord bij het vak met de kindergraven geplaatst.