Archief

,,Eigenlijk liep alles en iedereen gevaar als er al dan niet geallieerde vliegtuigen boven de eilanden en het omringende water hingen. Dat gaf stress. Mensen moesten continu op hun hoede zijn.

Een leerling van de HBS in Brielle verhaalde op 11 december 1944 in zijn dagboek over een geweldig gerommel bij Hellevoetsluis. 'Plotseling bemerkte iemand in de klas buiten een vliegtuig', schreef hij. 'Tot mijn ontsteltenis zag ik een zware bommenwerper, die verschrikkelijk laag en langzaam op school afkwam. Werkmensen gooiden buiten hun gereedschap weg en holden de Jan Matthijssenlaan in. 'Niet bij de ramen, weg, weg!' werd er geroepen in de klas. 't Leek wel een spook, zo langzaam en geruisloos kwam hij dichterbij. Ze schoten geweldig, dat zagen we aan rode wolkjes naast het vliegtuig. De bommenwerper draaide naar Oostvoorne af en we zagen hem niet meer'.

,,De andere ochtend gingen we op onderzoek uit'', vertelt de Tintenaar verder. ,,We vonden de V1, zo'n honderd meter van ons huis. Die avond kwamen Duitse soldaten de bom onschadelijk maken. Wij moesten als gezin - mijn ouders en vijf kinderen, inclusief een baby - voor ons huis gaan staan. De Duitsers zelf gingen veilig achter de metershoge dijk voor ons huis liggen en brachten de bom tot ontploffing. Een enorme knal.''

Ook op andere plekken in de polder stortten V1's neer. Zo verhaalde Wim Verrijp uit Hekelingen in 1980 over V1's die afdwaalden als ze tussen de heftorens van de Spijkenisserbrug langsvlogen. ,,We hoorden dan de motor stotteren en wisten door het geluid al dat het niet goed ging. Met m'n moeder kropen we onder het aanrecht, wachtend op de klap.’’

Een klap die ook in dit geval wel eens uitbleef. Lang niet overal werden niet-ontplofte V1's vervolgens direct onschadelijk gemaakt. In de jaren 80 werden er bijvoorbeeld in Spijkenisse vier verwijderd. Dat waren miljoenen kostende operaties waartoe Spijkenissers massaal hun huis uit moesten of binnen moesten blijven met open ramen en deuren vanwege de explosiedruk.